Soorten buizen voor sanitair en verwarming

Geplaatst: November 27, 2025
Soorten buizen voor sanitair en verwarming

 

Een belangrijke stap bij de bouw of verbouwing van je woning is het plaatsen van het sanitair en de verwarming. Bij beide technieken zit een groot deel onder de grond, namelijk, het buizenwerk. Het is dan ook belangrijk om voor iedere toepassing de juiste buis te kiezen.

Maar welke buizen gebruik je precies voor sanitair en welke voor verwarming? En wat als je vloerverwarming wilt leggen? Wij zetten per toepassing de voornaamste soorten buizen voor je op een rij.

 

Vloerverwarmingsbuizen kiezen

Via een vloerverwarmingsbuis kan het warme water uit je warmtebron (meestal cv-ketel of warmtepomp) onder de vloer circuleren en warmte afgeven. Waaraan moeten vloerverwarmingsbuizen voldoen? Een eerste belangrijke eigenschap is dat ze warmte moeten afgeven tijdens het transport van het water. Daarnaast is de diffusiedichtheid of de zuurstofdichtheid belangrijk, want komt er toch zuurstof in je systeem terecht, dan kunnen verschillende componenten gaan roesten. Bovendien zorgt zuurstof in je vloerverwarming ook voor een lagere warmteafgifte en dus een minder efficiënt systeem. De buizen mogen dus vooral geen zuurstof doorlaten. Tot slot is ook de flexibiliteit of buigzaamheid van de buis van belang. Je zal met een vloerverwarmingsbuis namelijk heel wat bochten maken, dus een stugge of stijve buis is dan moeilijk werkbaar.

Welke buis gebruiken voor vloerverwarming?

Nu we weten wat de voornaamste kenmerken zijn voor vloerverwarmingsbuizen, gaan we dieper in op de meest gebruikte soorten vloerverwarmingsbuizen.

PEX-buizen

De basisgrondstof van de PEX-buizen is polyethyleen met hoge dichtheid (HDPE). Hierdoor kunnen ze temperaturen verdragen van 90 °C, tot maximaal 110 °C. Deze soort buis is vaak van een hogere kwaliteit en heeft ook een hogere duurzaamheid. Daarnaast zijn deze buizen ook zeer buigzaam, waardoor ze makkelijk kunnen geplaatst worden bij bijvoorbeeld een Tacker-systeem. Afhankelijk van de vernettingsmethode onderscheiden we drie soorten PEX-buis: Pex-a, Pex-b en Pex-c buis.

PE-RT buizen

Net zoals de PEX buizen, zijn de PE-RT buizen opgebouwd uit PE (polyethyleen). Het verschil tussen PE-RT en PEX buis heeft vooral te maken met de hoeveelheid moleculen per cm³ in de buis. Zo heeft de PE-RT buis minder moleculen dan de PEX-buis. Daarnaast zijn de moleculen bij PEX-buizen door een unieke behandeling ook extra aan elkaar verbonden, waardoor de buis temperaturen van 90°C aankan. PE-RT buizen kunnen maximaal 60 graden water aan. Aangezien vloerverwarming op lage temperatuur werkt, is dit ruim voldoende voor een vloerverwarmingsbuis. Maar ze zijn dus ook niet volledig zuurstofdicht!

Meerlagenbuis

Tot slot wordt ook soms een meerlagenbuis gebruikt voor vloerverwarming. Deze buis kom je onder verschillende namen tegen op de markt, zoals Alpex of Alupex. Ook deze buizen worden gemaakt op basis van polyethyleen (PEX of PE-RT), maar hebben nog een extra laag flexibele aluminium in het midden. Deze buizen zijn dus steeds opgebouwd uit ten minste drie lagen, maar kunnen bijvoorbeeld ook uit 5 lagen bestaan. Een typisch kenmerk voor deze soort buis is dat er vrijwel geen uitzetting plaatsvindt bij temperatuurswijzigingen. Daarnaast zijn ze ook minder flexibel en houden ze makkelijk hun vorm, waardoor ze vaak gebruikt worden in combinatie met noppenplaat of noppenfolie.

Wat moet de diameter van je vloerverwarmingsbuis zijn?

Doorgaans worden voor vloerverwarming buizen genomen met een diameter van 18 mm. Hierdoor heb je een lage weerstand en moet je meestal ook geen extra pomp te voorzien. Bij een lagere vloeropbouw, zoals bij renovatie, kun je kiezen voor een diameter van 16 mm. Grotere buizen met bijvoorbeeld 20 mm diameter, worden vaak toegepast in grotere ruimtes zoals bedrijfshallen. Door de grotere diameter kunnen de kringen wat langer worden en zijn er minder kringen nodig.

Soorten cv-buizen

Het voornaamste doel van een centrale verwarmingsbuis of cv-buis is het transporteren van warm water tussen de warmtebron (condensatieketel) en de radiatoren. Tijdens dit transport moeten de buizen zo weinig mogelijk warmte afgeven, zodat het water nog voldoende warm is om de radiator van warmte te voorzien. Een goed geïsoleerde buis is hier dus belangrijk. Daarnaast wordt het water bij radiatoren doorgaans ook aan een hogere temperatuur (vaak om en bij de 70 tot 75°C) gestookt en getransporteerd. Dat wil zeggen dat de cv-buis over een hoge toelaatbare bedrijfstemperatuur, maar ook over een lage uitzettingsgraad, moet beschikken. Wanneer het warme water door de buis stroomt, zal de buis uitzetten en kan die de chape doen scheuren. Een extra beschermmantel om uitzetting van de binnenbuis op te vangen is daarom ook aangewezen.

Welke buis gebruiken voor centrale verwarming?

Nu we weten wat de voornaamste kenmerken zijn voor cv-buizen, kunnen we de meest gebruikte soorten cv-buizen overlopen.

Meerlagenbuis

Doorgaans worden voor cv installaties enkel meerlagenbuizen of Alpex-buizen gebruikt. Deze buizen werken volgens het buis-in-buis principe: een binnenlaag van PE-RT of PEX, een flinterdunne lijmlaag, een flexibele aluminium laag, weer een flinterdunne lijmlaag en een buitenlaag van weer PE-RT of PEX. Wanneer je de buis door een koude ruimte, zoals een zolder of garage, plaatst, dan is het aangewezen om de buis van extra isolatie te voorzien om zo warmteverliezen te vermijden. Daarnaast kan je ook kiezen voor een blauwe (retourleiding) of rode (aanvoerzoijde) beschermmantel om ze te beschermen tegen beschadiging en de uitzetting van de binnenbuis op te vangen.

Diameter van een cv-buis

Voor verwarming wordt vaak gebruik gemaakt van leidingen met een diameter van 26 mm, 20 mm en 16 mm. De buizen met een diameter van 26 mm vertrekken aan de warmtebron en lopen vervolgens naar de collector. De buizen met 16 mm diameter lopen dan van de collector naar de radiator. Dit kan echter verschillen naar gelang de afstand en de benodigde warmte van de radiatoren. Wanneer bijvoorbeeld 2 radiatoren op eenzelfde kring worden aangesloten (de zogenaamde cascadeschakeling) zal doorgaans een 20 mm buis gebruikt worden. 

Sanitaire buizen

Sanitaire buizen hebben als hoofdtaak warm water te transporteren van de warmtebron (gasketel of boiler) naar de aftappunten zoals: wastafelkranen, keukenkranen, douchekranen en badkranen. Net zoals bij cv buizen is het daarom belangrijk dat er zo weinig mogelijk warmte verloren gaat tijdens het transport. Ook de toelaatbare bedrijfstemperatuur moet bij een sanitaire buis voldoende hoog te zijn. Omdat de vereiste eigenschappen van een sanitaire buis heel dicht aanleunen bij die van een cv buis, worden in de praktijk ook vaak dezelfde buizen gebruikt, namelijk de meerlagenbuis of Alpex-buis.

Diameter van een sanitaire buis

De diameter van je sanitaire leidingen bepaal je op basis van het gewenste debiet. In principe zijn 4 diameters mogelijk: 16, 20, 26 en 32 mm. Je gebruikt ze als volgt: voor de aanvoer van kleine collectoren gebruik je leidingen met een diameter van 20 mm. Gebruik je een grote collector of is de collector op een grote afstand van je warmtebron geplaatst, dan voorzie je beter een leiding van 26 mm. Voor de aftakleidingen van bijvoorbeeld een lavabo, toilet en wasmachine, gebruik je buizen van 16 mm. Beschik je in je badkamer over een regendouche of douche met zijsproeiers, dan schakel je hier beter over op leidingen van 20 mm. Voor de verbinding van de waterteller naar de eerste collector, gebruik je buizen van 26 mm of 32 mm.

Er zijn dus heel wat verschillende soorten buizen voor je vloerverwarming, radiatoren en sanitair. Je vindt ze in onze webshop. Heb je nog vragen? Aarzel dan niet om onze Solyd-specialisten te contacteren.