Soorten buizen voor sanitair en verwarming
Een belangrijke stap bij de bouw of verbouwing van je woning is het plaatsen van het sanitair en de verwarming. Bij beide technieken speelt een groot deel zich af onder de grond, met name bij het buizenwerk. Het is dan ook belangrijk om voor iedere toepassing de juiste buis te kiezen.
Maar welke buis gebruik je precies voor sanitair en welke voor verwarming? En wat al je vloerverwarming wilt leggen? Wij zetten per toepassing de voornaamste soorten buizen voor je op een rij.
Vloerverwarmingsbuis
Een vloerverwarmingsbuis zorgt ervoor dat het warme water uit je warmtebron (meestal cv-ketel of warmtepomp) onder de vloer kan circuleren en warmte kan afgeven. Een eerste belangrijke eigenschap van vloerverwarmingsbuizen is daarom dat ze warmte afgeven tijdens het transport. Daarnaast is de diffusiedichtheid of zuurstofdichtheid van essentieel belang. Wanneer er toch zuurstof in je systeem zou terechtkomen, kunnen verschillende componenten gaan roesten. Zuurstof in je vloerverwarming zorgt ook voor een lagere warmteafgifte en dus een minder efficiënt systeem. Tot slot is ook de flexibiliteit of buigzaamheid van de buis van belang. Je zal met een vloerverwarmingsbuis namelijk heel wat bochten moeten maken, dus een stugge of stijve buis is dan moeilijk werkbaar.
Welke buis voor vloerverwarming?
Nu we weten wat de voornaamste kenmerken zijn voor vloerverwarmingsbuizen, gaan we dieper in op de meest gebruikte soorten vloerverwarmingsbuis.
PEX buizen
De basisgrondstof van de PEX buizen is polyethyleen met hoge dichtheid (HDPE). Hierdoor kunnen ze temperaturen kunnen verdragen van 90°C, tot maximaal 110°C. Deze soort buis is vaak van een hogere kwaliteit en heeft ook een hogere duurzaamheid. Daarnaast zijn deze buizen ook zeer buigzaam, waardoor ze makkelijk kunnen geplaatst worden bij bijvoorbeeld een Tacker systeem. Afhankelijk van de vernettingsmethode onderscheiden we drie soorten PEX buis: Pex-a, Pex-b en Pex-c buis.
PE-RT buizen
Net zoals de PEX buizen, zijn de PE-RT buizen opgebouwd uit PE (polyethyleen). Het verschil tussen PE-RT en PEX buis heeft vooral te maken met de hoeveelheid moleculen per cm³ in de buis. Zo heeft de PE-RT buis minder moleculen dan de PEX buis. Daarnaast zijn de moleculen bij PEX buizen door een unieke behandeling ook extra aan elkaar verbonden, waardoor de buis temperaturen van 90°C aankan. PE-RT buizen kunnen maximaal 60 graden water aan. Aangezien vloerverwarming op lage temperatuur werkt, is dit echter ruim voldoende voor een vloerverwarmingsbuis.
Meerlagenbuis
Tot slot wordt ook soms meerlagenbuis gebruikt bij het plaatsen van vloerverwarming. Deze buis kom je onder verschillende namen tegen op de markt, zoals Alpex of Alupex. Ook deze buizen worden gemaakt op basis van polyethyleen (PEX of PE-RT), maar bezitten nog een extra laag flexibele aluminium in het midden. Deze buizen zijn dus steeds opgebouwd uit ten minste drie lagen, maar kunnen bijvoorbeeld ook uit 5 lagen bestaan. Een typisch kenmerk voor deze soort buis is dat er vrijwel geen uitzetting plaatsvindt bij temperatuurswijzigingen. Daarnaast zijn ze ook minder flexibel en houden ze makkelijk hun vorm, waardoor ze vaak gebruikt worden in combinatie met noppenplaat of noppenfolie.
Diameter vloerverwarmingsbuis
Doorgaans worden voor vloerverwarming buizen genomen van 18mm. Hierdoor heb je een lage weerstand en dien je meestal ook geen extra pomp te voorzien. Bij een lagere vloeropbouw, zoals bij renovatie, kan je uiteraard wel opteren voor een diameter van 16mm. Grotere buizen van bijvoorbeeld 20mm diameter worden vaak toegepast in grotere ruimtes zoals bedrijfshallen. Door de grotere diameter kunnen de kringen wat langer worden en zijn er minder kringen benodigd.
Cv buis
Het voornaamste doel van een cv buis is het transporteren van warm water tussen de warmtebron (condensatieketel) en de radiatoren. Tijdens dit transport moeten de buizen zo weinig mogelijk warmte afgeven, zodat het water nog voldoende warm is om de radiator van warmte te voorzien. Een goed geïsoleerde buis is hier dus essentieel. Daarnaast wordt het water bij radiatoren doorgaans ook aan een hogere temperatuur gestookt en getransporteerd. Dat wil zeggen dat de cv buis moet beschikken over een hoge toelaatbare bedrijfstemperatuur, maar ook over een lage uitzettingsgraad. Wanneer het warme water namelijk door de buis stroomt, zal de buis uitzetten en kan die de chape doen scheuren. Een extra beschermmantel om uitzetting van de binnenbuis op te vangen is daarom ook aangewezen.
Welke buis voor cv?
Nu we weten wat de voornaamste kenmerken zijn voor cv buizen, kunnen we opnieuw nagaan wat de meest gebruikte soorten cv buizen zijn.
Meerlagenbuis
Doorgaans worden voor cv installaties enkel meerlagenbuizen of alpexbuizen gebruikt. Deze buizen werken volgens het buis-in-buis principe: een binnenlaag van PE-RT of PEX, een flinterdunne lijmlaag, een flexibele aluminium laag, weer een flinterdunne lijmlaag en een buitenlaag van weer PE-RT of PEX. Wanneer je de buis door een koude ruimte, zoals een zolder of garage, plaatst, dan is het aangewezen om de buis van extra isolatie te voorzien om warmteverliezen te vermijden. Daarnaast kan je ook kiezen voor een blauwe of rode beschermmantel om ze te beschermen tegen beschadiging en de uitzetting van de binnenbuis op te vangen.
Diameter cv-buis
Voor verwarming wordt vaak gebruik gemaakt van leidingen van 20mm en 16mm. De buizen van 20mm vertrekken aan de warmtebron en lopen vervolgens naar de collector. De buizen van 16mm lopen dan van de collector naar de radiator. Dit kan echter verschillen naar gelang de afstand en de benodigde warmte van de radiatoren.
Sanitaire buis
Sanitaire buizen hebben als hoofdtaak het transporteren van warm water van de warmtebron (gasketel of boiler) naar de aftappunten zoals wastafelkranen, keukenkranen, douchekranen en badkranen. Net zoals bij cv buizen is het daarom belangrijk dat er zo weinig mogelijk warmte verloren gaat tijdens het transport. Ook de toelaatbare bedrijfstemperatuur dient bij een sanitaire buis voldoende hoog te zijn. Omdat de vereiste eigenschappen van een sanitaire buis heel dicht aanleunen bij die van een cv buis, worden in de praktijk ook vaak dezelfde buizen gebruikt, met name de meerlagen of alpex buis.
Diameter sanitaire buis
De diameter van sanitaire leidingen bepaal je op basis van het gewenste debiet. In principe zijn 4 diameters mogelijk, 16, 20, 25 en 32mm. Deze gebruik je al volgt: Voor de aanvoer van kleine collectoren gebruik je leidingen van 20mm. Gebruik je een grote collector of is de collector op een grote afstand geplaatst van je warmtebron, dan voorzie je beter een leiding van 26mm. Voor de aftakleidingen van bijvoorbeeld een lavabo, toilet en wasmachine, dan gebruik je buizen van 16mm. Beschik je in je badkamer over een groot bad en een regendouche of douche met zijsproeiers, dan schakel je hier beter over op leidingen van 20mm. Voor de verbinding van de waterteller naar de eerste collector, gebruik je buizen van 32mm.
Zoals je kan lezen, zijn er heel wat verschillende mogelijkheden voor de buizen van je vloerverwarming, radiatoren en sanitair. Heb je na het lezen van dit artikel toch nog vragen? Aarzel dan niet om onze Solyd-specialisten te contacteren.
