Hoe een wisselschakelaar aansluiten?

Wil je graag een nieuwe wisselschakelaar aansluiten of een bestaande schakelaar vervangen door een wisselschakelaar? Volg dan het handige stappenplan van onze Solyd-specialisten, zo kun je vlot en veilig aan de slag.

Neem ook zeker een kijkje in het ruime aanbod wisselschakelaars van onder andere merken als Niko, Bticino en Legrand.

Wat is een wisselschakelaar?

Een wisselschakelaar is een schakelaar met één toets en drie aansluitklemmen. Het wordt ook wel eens een universele schakelaar genoemd, omdat je hem op twee verschillende manieren kunt gebruiken. Zo kun je de wisselschakelaar enkelpolig aansluiten, om het licht vanop één plaats te bedienen. En kun je hem aansluiten als onderdeel van een wisselschakeling, waarbij je éénzelfde lichtpunt vanop twee plaatsen kunt bedienen. Afhankelijk van hoe je je wisselschakelaar wilt gebruiken, zal de aansluiting ervan verschillen. Je ontdekt er hieronder meer over.

Wisselschakelaar als enkelpolige schakelaar gebruiken

Steeds vaker wordt een wisselschakelaar gemonteerd in de plaats van een enkelpolige schakelaar. Sommige merken bieden daarom zelfs geen enkelpolige schakelaars meer aan, maar enkel nog wisselschakelaars. Als je de wisselschakelaar enkelpolig aansluit, kun je er het licht vanop één locatie mee bedienen. In die toepassing zie je een wisselschakelaar daarom ook vaak in kleinere ruimtes zoals een toilet, een berging of een kleine kantoorruimte.

Een enkelpolige schakelaar heeft twee aansluitklemmen en één schakelknop, terwijl een wisselschakelaar drie aansluitklemmen en één schakelknop heeft. Om je wisselschakelaar als enkelpolige schakelaar aan te sluiten, gebruik je daarom slechts twee aansluitklemmen in plaats van drie. Wil je je wisselschakelaar als enkelpolige schakelaar gebruiken? Lees dan het handige stappenplan hieronder en ga zelf aan de slag!

Stappenplan: wisselschakelaar enkelpolig aansluiten

Stap 1: Bij de installatie start je altijd eerst met de stroom uit te zetten. Schakel in de zekeringkast de stroomkring uit waaraan je wilt werken. Test met een spanningsmeter of de stroom ook effectief is uitgeschakeld.

Stap 2: Verbind de blauwe draden van de toekomende kabel en de vertrekkende kabel naar de lamp met elkaar met een wagoklem of lasklem.

Stap 3:  Sluit op de wisselschakelaar de fasedraad (alle kleuren behalve blauw of geelgroen) van de toekomende leiding  aan op de L. Dit is de draad die zorgt voor de toevoer van stroom naar je schakelaar. Vervolgens sluit je de schakeldraad (dit is de vertrekkende draad naar de lamp en mag niet de blauwe of geelgroene draad zijn) aan op de eerste vrije schroef (1). Deze draad verbind je tenslotte met je lamp, om die van stroom te voorzien.

Stap 4: Verbind nu ook de geelgroene draden met elkaar met behulp van een lasklem of wagoklem.

Stap 5: Duw de schakelaar in de inbouwdoos en zet hem vast. Afhankelijk van het type schakelaar kan dit door middel van klauw- of schroefbevestiging. Werk vervolgens netjes af door de centraalplaat en de afdekplaat op het mechanisme te klikken. Neem een kijkje in ons ruime assortiment aan afwerkingen voor schakelaars en stopcontacten.

Wisselschakelaar in wisselschakeling gebruiken

Een wisselschakelaar kun je natuurlijk ook gebruiken in een wisselschakeling. In dat geval werk je met twee wisselschakelaars die je met elkaar verbindt. Zo kun je het licht vanop twee plaatsen in huis in- of uitschakelen. Een wisselschakeling vind je vaak terug in grotere ruimtes waar het handig is om het licht vanop twee plaatsen te kunnen bedienen. Denk aan grote vergaderruimtes, grote woonkamers of slaapkamers met een schakelaar langs beide kanten van het bed. Daarnaast wordt een wisselschakelaar vaak gebruikt onder- en bovenaan een trap. Zo moet je nooit in het donker de trap betreden.

Stappenplan: wisselschakelaar in wisselschakeling aansluiten

Stap 1: De installatie van je schakelaar start je ook hier door eerst de stroom uit te zetten. Schakel in de zekeringkast de automatische zekering uit voor de kring waaraan je wil werken. Test met een spanningsmeter of de stroom ook effectief is uitgeschakeld.

Stap 2: Begin met de installatie van de eerste wisselschakelaar. Hiervoor verbind je de blauwe draden van de toekomende en de vertrekkende kabel naar de lamp met elkaar door middel van een wagoklem of lasklem.

Stap 3: Sluit nu de binnenkomende fasedraad of voedingsdraad aan op de schroef met markering L. De toekomende kabel zal maar drie draden bevatten, en de fasedraad is dus nooit blauw of geelgroen. Sluit in diezelfde klem ook 1 van de draden (behalve geelgroen en blauw) mee aan van de vertrekkende kabel die uit 5 draden zal bestaan. Zo neem je de toekomende stroom mee naar de volgende inbouwdoos om van daaruit nog andere circuits verder op te bouwen. Sluit de twee schakeldraden (de overblijvende 2 kleuren) die naar de tweede schakelaar vertrekken aan op de twee overblijvende klemmen, waarbij de aansluitvolgorde totaal geen rol speelt.

Stap 4: De toekomende en vertrekkende geelgroene draden verbind je met een lasklem.

Stap 5: Vervolgens ga je aan de slag met de tweede schakelaar. Verbind de toekomende en vertrekkende blauwe draden opnieuw met elkaar met een lasklem.

Stap 6: De twee schakeldraden die van de eerste schakelaar toekomen, sluit je in willekeurige volgorde aan op de klemmen die niet gemarkeerd zijn met de letter L van de tweede schakelaar. De stroomvoerende draad die je hebt afgetakt op de L-klem van de eerste schakelaar kun je ofwel op een nieuwe vertrekkende kabel naar een andere schakelaar aankoppelen, ofwel voorlopig isoleren door middel van een steeklem die je erop steekt. Opgelet, hier zal dus permanent stroom op zitten.

Stap 7: Sluit daarna de schakeldraad (overblijvende kleur behalve blauw of geelgroen van de vertrekkende 3-aderige leiding naar de lamp), aan op L van de tweede schakelaar.

Stap 8: De toekomende en naar de lamp vertrekkende geelgroene draden verbind je opnieuw met elkaar met een lasklem.

Stap 9: Duw de schakelaar in het inbouwdoosje en zet hem vast. Afhankelijk van het type schakelaar kan dit door middel van klauw- of schroefbevestiging. Werk vervolgens netjes af door de centraalplaat en de afdekplaat op het mechanisme te klikken. Neem een kijkje in ons ruime assortiment aan afwerkingen voor schakelaars en stopcontacten.

Op welke manier je de wisselschakelaar ook wilt gebruiken in jouw woning, de aansluiting ervan kun je makkelijk zelf doen. Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen over de aansluiting van een wisselschakelaar of van een ander type schakelaar? Neem dan zeker contact op met onze Solyd-specialisten. Ze helpen je graag verder!